Bariery w komunikacji międzyludzkiej
Mili Uczniowie,
w komunikacji międzyludzkiej spotykamy się często z
zakłóceniami porozumienia między nadawcą a odbiorcą informacji. Bariery w
komunikacji interpersonalnej spowodowane mogą być błędami zarówno jednej, jak i
drugiej strony, uczestniczącej w komunikacji.
Rozmawiając z obcokrajowcem, narażeni jesteśmy na różnice
kulturowe, a jej nieznajomość, brak rozeznania w panujących obyczajach i w tradycji
może bardzo negatywnie wpłynąć na proces porozumiewania. Przypomina mi się
tutaj dość zabawna sytuacja, którą przeżyli studenci z Niemiec przebywający na
wymianie studenckiej w Polsce. Otóż chcąc pożegnać się z polskim wykładowcą,
udali się do kwiaciarni. Tam zobaczyli wstążkę z napisem „Ostatnie pożegnanie”.
Uznali, że bukiet kwiatów z dołączoną wstążką okaże się jak najbardziej na
miejscu. Tymczasem mina wykładowcy, który otrzymał kwiaty ze wstęgą „Ostatnie
pożegnanie” wyrażała zarazem zdziwienie, jak i oburzenie.
W rozmowie ważne jest przyjęcie perspektywy rozmówcy, a nie
patrzenie wyłącznie na siebie. Nieumiejętność wczucia się w sytuację mówiącego
sprawia, że nie jesteśmy dobrymi słuchaczami i partnerami w rozmowie. Również
zakłócenia w odbiorze komunikatu spowodowane przez niezrozumiałą artykulację
naszego rozmówcy lub czynniki zewnętrzne (np. hałas) skutecznie utrudniają
efektywną komunikację. Z kolei kierowanie się stereotypami powoduje to, że
wartościujemy naszych rozmówców ze względu na ich pozycję społeczną. Wobec osób
o wysokim statusie jesteśmy uprzejmi i łatwo zgadzamy się z ich poglądami.
Natomiast zupełnie inaczej traktujemy w rozmowie osoby, które na drabinie społecznej
stoją niżej.
Pamiętajcie, że duże znaczenie w procesie skutecznej
komunikacji odgrywają nasze uwarunkowania psychologiczne. Jeśli więc czujemy,
że nasze samopoczucie jest beznadziejne, warto zrezygnować z rozmowy, na którą
w gruncie rzeczy nie mamy ochoty. Wystarczy powiedzieć: „Przepraszam, ale nie
mam ochoty teraz rozmawiać”, a nasz rozmówca powinien okazać zrozumienie, bez
obrażania się.
Komunikację międzyludzką skutecznie utrudniają bariery
wewnętrzne, za którymi stoją emocje i problemy z zaufaniem rozmówcy. Osoba
narzucająca własne opinie innym, używa krytyki, obraża, stosuje pochwały –
wszystko to w celu manipulacji. Chcąc decydować za innych i uzyskać w rozmówcy
postawę uległości, używa rozkazów, zakazów, gróźb, prawi kazania. Zdarza się,
że w rozmowie nie poświęcamy uwagi naszemu partnerowi i pełnimy rolę biernego doradcy,
odchodzimy od tematu jej problemu, skupiamy się tylko na pocieszaniu lub argumentujemy
w niewłaściwy sposób.
Bariery komunikacyjne wywołują negatywne emocje: złość,
bunt, frustrację, agresję, poczucie niskiej wartości, utratę motywacji. Warto
zdawać sobie sprawę z faktu ich występowania i działania, by starać się – na miarę
własnych możliwości – ich unikać.
Skuteczne słuchanie, czyli zadawanie pytań i udzielanie
odpowiedzi zwrotnych, połączone z wczuwaniem się w sytuację rozmówcy przy świadomym
wysłuchaniu w całości jego przekazu pomaga przełamywać bariery w komunikacji.
Pamiętajmy, że przy efektywnym komunikowaniu ważną rolę odgrywa nasza mowa
ciała. Mimika twarzy, gesty, kontakt wzrokowy, dystans przestrzenny lub brak
tego dystansu, mimowolnie towarzyszą każdej rozmowie. Istotne jest, by
komunikacja werbalna współgrała z komunikacją pozawerbalną. Brak spójności w
zakresie tych dwóch kanałów przekazu odbiera się często jako kłamstwa i brak
szczerych intencji. Uwaga! Badania wykazały, że na odbiór naszych wypowiedzi w
7 procentach wpływa jej treść, w 38 procentach – brzmienie głosu, a aż w 55
procentach nasza mowa ciała i nasz wygląd.
Czy zdarzyło się Wam uczestniczyć w dyskusji, kiedy rozmówcy
prowadzili równocześnie dwa wątki, nie słuchając siebie nawzajem? A może
przytrafiły Wam się jakieś zabawne sytuacje wynikające z nieporozumienia? Czy
słuszne jest stwierdzenie, że ludzie generalnie wolą dużo mówić bez słuchania
innych? O swoich doświadczeniach piszcie na adres mojego szkolnego maila.
Wasza Pani Pedagog
Komentarze
Prześlij komentarz