Bariery w komunikacji międzyludzkiej

Mili Uczniowie,

w komunikacji międzyludzkiej spotykamy się często z zakłóceniami porozumienia między nadawcą a odbiorcą informacji. Bariery w komunikacji interpersonalnej spowodowane mogą być błędami zarówno jednej, jak i drugiej strony, uczestniczącej w komunikacji.

Rozmawiając z obcokrajowcem, narażeni jesteśmy na różnice kulturowe, a jej nieznajomość, brak rozeznania w panujących obyczajach i w tradycji może bardzo negatywnie wpłynąć na proces porozumiewania. Przypomina mi się tutaj dość zabawna sytuacja, którą przeżyli studenci z Niemiec przebywający na wymianie studenckiej w Polsce. Otóż chcąc pożegnać się z polskim wykładowcą, udali się do kwiaciarni. Tam zobaczyli wstążkę z napisem „Ostatnie pożegnanie”. Uznali, że bukiet kwiatów z dołączoną wstążką okaże się jak najbardziej na miejscu. Tymczasem mina wykładowcy, który otrzymał kwiaty ze wstęgą „Ostatnie pożegnanie” wyrażała zarazem zdziwienie, jak i oburzenie.

W rozmowie ważne jest przyjęcie perspektywy rozmówcy, a nie patrzenie wyłącznie na siebie. Nieumiejętność wczucia się w sytuację mówiącego sprawia, że nie jesteśmy dobrymi słuchaczami i partnerami w rozmowie. Również zakłócenia w odbiorze komunikatu spowodowane przez niezrozumiałą artykulację naszego rozmówcy lub czynniki zewnętrzne (np. hałas) skutecznie utrudniają efektywną komunikację. Z kolei kierowanie się stereotypami powoduje to, że wartościujemy naszych rozmówców ze względu na ich pozycję społeczną. Wobec osób o wysokim statusie jesteśmy uprzejmi i łatwo zgadzamy się z ich poglądami. Natomiast zupełnie inaczej traktujemy w rozmowie osoby, które na drabinie społecznej stoją niżej.

Pamiętajcie, że duże znaczenie w procesie skutecznej komunikacji odgrywają nasze uwarunkowania psychologiczne. Jeśli więc czujemy, że nasze samopoczucie jest beznadziejne, warto zrezygnować z rozmowy, na którą w gruncie rzeczy nie mamy ochoty. Wystarczy powiedzieć: „Przepraszam, ale nie mam ochoty teraz rozmawiać”, a nasz rozmówca powinien okazać zrozumienie, bez obrażania się.

Komunikację międzyludzką skutecznie utrudniają bariery wewnętrzne, za którymi stoją emocje i problemy z zaufaniem rozmówcy. Osoba narzucająca własne opinie innym, używa krytyki, obraża, stosuje pochwały – wszystko to w celu manipulacji. Chcąc decydować za innych i uzyskać w rozmówcy postawę uległości, używa rozkazów, zakazów, gróźb, prawi kazania. Zdarza się, że w rozmowie nie poświęcamy uwagi naszemu partnerowi i pełnimy rolę biernego doradcy, odchodzimy od tematu jej problemu, skupiamy się tylko na pocieszaniu lub argumentujemy w niewłaściwy sposób.

Bariery komunikacyjne wywołują negatywne emocje: złość, bunt, frustrację, agresję, poczucie niskiej wartości, utratę motywacji. Warto zdawać sobie sprawę z faktu ich występowania i działania, by starać się – na miarę własnych możliwości – ich unikać.

Skuteczne słuchanie, czyli zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi zwrotnych, połączone z wczuwaniem się w sytuację rozmówcy przy świadomym wysłuchaniu w całości jego przekazu pomaga przełamywać bariery w komunikacji. Pamiętajmy, że przy efektywnym komunikowaniu ważną rolę odgrywa nasza mowa ciała. Mimika twarzy, gesty, kontakt wzrokowy, dystans przestrzenny lub brak tego dystansu, mimowolnie towarzyszą każdej rozmowie. Istotne jest, by komunikacja werbalna współgrała z komunikacją pozawerbalną. Brak spójności w zakresie tych dwóch kanałów przekazu odbiera się często jako kłamstwa i brak szczerych intencji. Uwaga! Badania wykazały, że na odbiór naszych wypowiedzi w 7 procentach wpływa jej treść, w 38 procentach – brzmienie głosu, a aż w 55 procentach nasza mowa ciała i nasz wygląd.

Czy zdarzyło się Wam uczestniczyć w dyskusji, kiedy rozmówcy prowadzili równocześnie dwa wątki, nie słuchając siebie nawzajem? A może przytrafiły Wam się jakieś zabawne sytuacje wynikające z nieporozumienia? Czy słuszne jest stwierdzenie, że ludzie generalnie wolą dużo mówić bez słuchania innych? O swoich doświadczeniach piszcie na adres mojego szkolnego maila.

Wasza Pani Pedagog

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Jestem kimś wyjątkowym

Ważne Telefony

O potrzebie nawiązywania trwałych przyjaźni